Holland Herrijst

De Methode Westerling Celebes 1947

Celebes is een van de grootste eilanden van de archipel, na Borneo en Sumatra. 190.000 vierkante kilometer. Een derde van Frankrijk's oppervlakte. Acht miljoen inwoners, merendeels mohammedanen, maar behorend tot verschillende ethnische groepen. Er worden diverse talen en dialecten gesproken. Voor de Japanse bezetting was de bevolking welvarend. Ze leefde van het verbouwen van rijst, mais, koffie, copra en van de exploitatie van hevaerubber, sandelhout en muskaatnoten.

De bevolking wantrouwde de mensen van Java. Men was tegen Sukarno. De communisten met hun slogans over landhervorming hadden geen gehoor gevonden bij de tanis die voor het grootste deel hun land zelf in bezit hadden.

Afgevaardigden van Celebes hadden deelgenomen aan de conferentie van Malino, in juli 1946. Zij hadden zich uitgesproken voor de vorming van een autonome staat op Celebes, in het kader van een toekomstige onafhankelijke Indonesische federatie. Zij hadden hun onverholen voorkeur uitgesproken voor een verdediging door Nederlandse troepen tegen de risico's van wanorde, zolang zij nog niet de beschikking hadden over eigen troepen. De Nederlandse troepen waren er hartelijk ontvangen. De bevolking verkeerde in de veronderstelling dat hun komst het einde betekende van de door de Japanners uitgeroepen uitzonderingstoestand, en het begin van de terugkeer naar de welvaart van voorheen.

De Hollanders zouden op beide punten teleurstellen. Sukarno en de terroristen en pemudas maakten daar meteen gebruik van.

De opzet van de Terroristen was zich meester te maken van Celebes, door middel van terrorisme onder de neus van de Nederlandse troepen bedreven, voordat de staat Oost Indonesie voldoende autoriteit had verkregen om er iets tegen te kunnen ondernemen. Zelfs al voor de conferentie van Malino was Java begonnen een voortdurende stroom van gewapende extremisten naar Celebes te zenden. De pemuda's vormden een aanzienlijk aantal benden, die het gebied onder elkaar verdeelden. Misdadegers en wapens arriveerden in jonken die hun lading in Polombangkeng en Baroe losten, op een honderd kilometer afstand van Makassar. Daarvandaan infiltreerden ze over het hele eiland.

De terroristische acties begonnen op 10 augustus 1946 in Makassar en in het zuiden van Celebes, volgens een vanaf dat moment klassiek geworden patroon. Aanslagen en moordpartijen waren eerst gericht tegen de natuurlijke vertegenwoordigers van het plaatselijke gezag, tegen notabelen, functionarissen, ex-soldaten. Onder dwang recruteerden de benden nieuwe leden onder de kampongbewoners. Met een pistool in de rug gedrukt en onder bedreigning van verschrikkelijke represailles tegen hun familie, werden de recruten gewongen manslag te begaan. Dan waren ze gecompromitteerd en moesten wel doorgaan. De pemuda's joegen de bevolking angst aan met voorbeelden van onvoorstelbare wreedheid. Hele families werden uitgemoord, met de parang werd er nog extra op de bebloede lichamen van de slachtoffers ingehakt en de dorpsbewoners waren gedwongen toe te kijken. De bevolking had snel begrepen dat de bedreigingen van de pemuda's niet ijdel waren en dat men op wezenlijke bescherming van de Nederlandse troepen niet kon rekenen daar deze te klein in aantal waren en niet opgewassen tegen zulke toestanden.

De mensen verkeerden voortdurend in angst voor een gewelddandige dood, voorafgegaan door martelingen. Ze hadden het deprimerende gevoel zonder enige verdediging te zijn en, afgesneden van elke hulp, in een totaal isolement te verkeren, tegenover een almachtige organisatie en een propaganda die elk verzet betitelde als verraad aan de zaak van Merdeka, van het extremisme en misdaad. Daar de Nederlandse strijdkrachten niet in staat waren hen veiligheid te verschaffen, niet in staat de terroristen tegen te houden en af te straffen, verloren de inlanders alle vertrouwen in het wettige gezag van Celebes en werden hoe langer hoe meer in de armen van de terroristen gedreven.

Vorige Pagina

Volgende Pagina